Izgara, Kafes ve Petek Konstrüksiyon Ahşap Birleştirmeler
Bu konstrüksiyonlarda yapılacak işlerin ya da mobilya elemanlarının kenarlarını oluşturan bir çerçevedir. Çerçevenin iç boşluğu, adı geçen dolgu gereçlerinden hangisi ile doldurulmuşsa konstrüksiyona o ad verilir. Şimdi bunları teker teker ele alarak yapılışları ve kullanıldıkları yerleri gözden geçirelim.
1) Izgara Konstrüksiyon Ahşap Birleştirme
Bir çerçevenin karşılıklı iki kayıtın iç cumbalarına açılan kinişler içerisine 4-5 cm genişliğinde ve gerekli sayıda kayıt yerleştirilerek elde edilen ızgaralı çerçeveye ızgara konstrüksiyon denir. Fakat ızgaralı çerçeve genellikle bir ya da iki yüzüne odun lifi levhası, kontrplak veya formika yapıştırılarak bir tabla oluşturulacak şekilde kullanılır.
 |
| Şekil 1: Izgara Konstrüksiyon Ahşap Birleştirme |
Odun lifi levhası veya kontrplak üzerine kaplama yapıştırılacaksa, kaplamanın önce bu gereçlere yapıştırılması; daha sonra kaplamalı kontrplak, yonga veya odun lifi levhasının çerçeve üzerine yapıştırılması gerekir. Yüz gerecinin çerçeve üzerine yapıştırılmasında da aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir. Aksi taktirde işimizin yüzey düzgünlüğü bozulur.
Tutkal çerçeve kayıtlarının dış cumbadan itibaren 2/3 kısmı ile, ızgara kayıtlarının ortasına sürülmelidir. Çünkü, yüz gereci pres edildiği zaman çerçevenin iç cumbaları ile kayıtların cumbalarına tutkal akmaması gerekir. Buna dikkat edilmez ve fazla tutkal sürülürse cumbalara tutkal kuruyunca yüz gerecini çeker ve işimiz bozulur.
İşlerin elemanlarını yukarıda anlatıldığı gibi hazırlamaya çerçeve konstrüksiyon; çerçeve konstrüksiyonla hazırlanmış elemanlardan oluşan
işlere de çerçeve konstrüksiyonlu iş denir. Bu konstrüksiyonla yonga ve talaş plakaları ile kontra tabladan yapılan bütün işler yapılabilir. İşçiliği fazladır. Bu yüzden de pahalı bir
konstrüksiyon çeşidi olmakla beraber, daha hafiftir. Bu özelliği nedeniyle prese kapıların, hafif olması istenen mobilyaların ve büyük masaların üst tablalarının yapımında çok kullanılır. Fuar ve sergilerde de çok kullanılan bir konstrüksiyondur.
Teknolojik kurallara dikkat edildiği taktirde dolu tabla görünümünde ve biçim değiştirmeyen hafif işler yapılabilir.
2) Kafes Konstrüksiyon Ahşap Birleştirme
Bir çerçeve içerisine iç boşlukları kenarı 3 - 4 cm. ölçüsünde karelerden meydana gelen kafes yerleştirilerek elde edilen panoya kafes konstrüksiyon denir. Çerçeveli kafes ancak seperasyon, radyatör önü, havalandırma kapağı vb. olarak kullanılır.
 |
| Şekil 2: Kafes Konstrüksiyon Ahşap Birleştirme |
Kafes parçaları kalınlığı 8- 10 mm. masif ağaçtan yapılabildiği gibi odun lifi levhası ve kontrplaktan da yapılmaktadır. Çerçeve iç ölçülerine göre yeter sayıda parça hazırlandıktan sonra uzun ve kısa parçalar aynı gruplar halinde ve gönyesinde iki işkence ile sıkılır. Sonra kafes parçalan kalınlığında ayarlanan bir yalpalı testere baş kesme (Dewalt) ya da daire testere makinasına takılır. Testere yüksekliği kafes çıtaları genişliğinin yarısı kadar ayarlanarak 3-4 cm. aralıkla çıtalar kertilir. Sonra uzun çıtalarla kısa çıtalar birbirine geçirilerek kafesler oluşturulur. Kanal genişlikleri fazla olursa kafes parçaları birbirini tutmaz, dökülür. Çok sıkı olursa da kafes yapıldığı zaman küresel bir kavis meydana gelir. Bu bakımdan kanallar çıtaların tatlı bir sıkılıkta gireceği genişlikte olmalıdır.
 |
| Şekil 3: Kafesin perspektif görünüşü |
 |
| Şekil 4: Kertilmiş kafes çıtası |
Bu konstrüksiyon daha çok iki yüzüne kontrplak, odun lifi levhası, yonga plakası veya formika gibi gereçler yapıştırılarak kullanılır. Özellikle standart kontra tabla veya yonga plakalarının tek plaka olarak kullanılamadığı kalınlığı fazla işlerin yapımında kullanılır. Bu konstrüksiyon hafif olması istenen prese kapılar, kalın mobilya tablaları ve prefabrik ev yapımında büyük ölçüde kullanılmaktadır.
3) Petek Konstrüksiyon Ahşap Birleştirme
Basınca dayanıklı (kraft) kağıtları belli yerlerinden birbirine tutkallayıp çeşitli kalınlıklarda kesilir. Daha sonra gerdirilince içi bos petek gibi görünen hafif bir dolgu gereci meydana gelir. Bu nedenle ismine petek dolgu denir.
Petek boşluk büyüklükleri 10 mm. olup 200x 100 cm ya da 200x 50 cm boyutlarında piyasaya da bulunmaktadır. Özgül ağırlığı 35 Kg/m dür. Piyasada çeşitli kalınlıklarda da bulunur. Izgara ve kafes dolgulu konstrüksiyonlarda olduğu gibi bir çerçeve içine yerleştirilerek kullanılır. Yalnız petek gerecinin kenarlarını çevreleyecek çerçevenin kalınlığı petek kalınlığından bir milimetre daha ince olmalı ve kavak, ıhlamur gibi yumuşak ağaçlardan yapılmalıdır. Gerdirilince petek gerecinin genişliği azalacağından kesilirken çerçeve iç ölçüsünden % 3-5 cm daha uzun kesilir.
Petek dolgu gereci, bıçakla veya birkaç kat üst üste konarak şerit testere makinası ile kesilebilir. Petek dolgulu çerçeve üzerine kontrplak, odun lifi levhası, yonga veya talaş plakası ile formika yapıştırılarak kullanılır. Yapıştırma işleminde kullanılacak tutkalın cinsi bu gerecin üzerine yapıştırılacak malzemeye bağlıdır.
 |
| Şekil 5: Petek Konstrüksiyon Ahşap Birleştirme |
Yonga veya talaş plakası, kontrplak, odun lifi levhası ve benzeri ağaçtan mamul gereçlerin yapıştırılmasında glüten tutkalı, kazein tutkalı veya beyaz plastik tutkallar (PVA) kullanılır. Fakat formika yapıştırırken kontak tutkalı ya da 30° sıcaklıkta plastik tutkal kullanılmalıdır.
Tutkal prensip olarak yüz gerecinin altına sürülür. Fakat kontak tutkalı kullanılacaksa her iki yüzeye de tutkal sürmek gerekir. Bu tablaların pres edilmesinde pres basıncının az olması gerekir. Aksi halde tablalar deforme olur. Bu bakımdan hidrolik presler vidalı prese tercih edilmeli ve pres basıncı 1-2 Kg/cm² den fazla olmamalıdır.
Petek konstrüksiyonlu tablalar zımpara yapılırken düşük basınçlı kontak zımpara veya bant zımpara makineleri kullanılmalı veya zımpara işlemi el zımpara makinesi ile yapılmalıdır.
Mobilya yapımında bir reform niteliği taşıyan bu gereç mobilyaların yan tablalarının, karyola başlıklarının ve özellikle kapakların yapımında çok kullanılır. Prefabrik kapıların yapımında da çok kullanılmakla beraber yavaş yavaş peteğin yerini poliüretan almaktadır.
0 Yorumlar